Kriminal incelemelerde kullanılan adli bilişim teknikleri

Kriminal incelemelerde ses, görüntü ve video kayıtlarının montaj, manipülasyon veya sahte olup olmadığını tespit etmek için adli bilişim teknikleri kullanılır. Bu süreç, hukuki geçerliliği olan bilimsel yöntemler ve araçlar ile gerçekleştirilir.

1. Kriminal Ses Analizi

Şüpheli ses kaydının değiştirilip değiştirilmediğini anlamak için adli ses analizi teknikleri kullanılır.

Kullanılan Yöntemler

• Ses dalgası analizi: Şüpheli kayıt kesilmiş, eklenmiş veya değiştirilmişse, ses dalga formunda keskin geçişler görülür.
• Spektrogram incelemesi: Spektrogram, sesin frekans dağılımını gösterir. Montaj veya düzenleme yapılmış bir seste anormal desenler olabilir.
• Ses parmak izi karşılaştırması: Ses kaydının orijinal mi yoksa bir taklit mi olduğunu belirlemek için, şüpheli kişinin daha önceki ses kayıtlarıyla karşılaştırılır.
• Arka plan sesi analizi: Eğer kayıtta arka planda gürültü, yankı veya kesintiler varsa, bu kayıt üzerinde oynama yapıldığını gösterebilir.
• Konuşmacı tanımlama: Sesin gerçekten iddia edilen kişiye ait olup olmadığını doğrulamak için biyometrik ses tanımlama sistemleri kullanılır.

Kullanılan Araçlar

• Audacity: Ses dalgası ve spektrum analizleri yapabilir.
• Adobe Audition: Profesyonel ses düzenleme ve analiz yazılımıdır.
• GoldWave: Ses kayıtlarını analiz etmek ve düzenlemek için kullanılır.
• Forensic Audio Workstation (FAW): Adli ses analizlerinde kullanılır.
• Izotope RX: Gürültü temizleme ve ses manipülasyonu tespiti yapabilir.

2. Kriminal Video Analizi

Videonun deepfake mi, montajlı mı yoksa orijinal mi olduğunu belirlemek için çeşitli adli analizler yapılır.

Kullanılan Yöntemler

• Kare kare inceleme: Videonun kesilmiş, eklenmiş veya sahte olup olmadığını belirlemek için kare kare analiz yapılır.
• Dudak hareketi analizi: Konuşma ile dudak hareketleri uyumlu mu?
• Işık ve gölge incelemesi: Farklı açılardan gelen ışıklar, gölge hataları montajı gösterebilir.
• Derin sahtekarlık (Deepfake) tespiti: AI tabanlı deepfake analiz araçları kullanılarak, yüz hareketleri ve göz kırpma anormallikleri incelenir.

Kullanılan Araçlar

• Amped FIVE: Adli video analizleri için profesyonel bir yazılım.
• InVID & WeVerify: Video ve görüntülerin doğruluğunu kontrol etmek için kullanılır.
• Deepware Scanner: Deepfake tespiti için özel olarak geliştirilmiş bir araç.
• Microsoft Video Authenticator: Deepfake videoların tespiti için Microsoft tarafından geliştirilen bir yazılım.

3. Kriminal Görüntü Analizi

Bir görüntünün üzerinde oynama yapılıp yapılmadığını anlamak için çeşitli analizler yapılır.

Kullanılan Yöntemler

• Meta veri analizi: Fotoğrafın orijinal olup olmadığı EXIF verileri kontrol edilerek tespit edilir.
• JPEG sıkıştırma analizi: Manipüle edilmiş fotoğraflarda sıkıştırma hataları görülür.
• Katman incelemesi: Photoshop veya başka yazılımlar kullanılarak yapılan düzenlemeler katmanlar arasında farklılık gösterebilir.

Kullanılan Araçlar

• FotoForensics: Görsel analiz ve sıkıştırma hatalarını tespit eder.
• Ghiro: EXIF meta veri analizini yapar.
• ExifTool: Görsellerin meta verilerini inceleyerek sahte olup olmadığını belirler.

4. Kriminal Belge İnceleme

Ses, video ve görüntü hukuki bir delil olarak kullanılıyorsa, geçerliliğini değerlendirmek için şu unsurlar incelenir:

• Orijinallik testi: Delilin aslı incelenerek manipülasyon olup olmadığı tespit edilir.
• Kayıt ortamı analizi: Ses/video kaydının hangi cihazla alındığı ve değiştirilip değiştirilmediği belirlenir.
• Zincirleme delil analizi: Bir kaydın orijinal mi yoksa kesilip montajlanmış mı olduğunu tespit etmek için zaman damgaları incelenir.

Sonuç: Bir Ses, Görüntü veya Videonun Montaj Olup Olmadığını Nasıl Anlarsın?

Analiz TürüNe Yapılır?

Ses Analizi

Spektrogram ve ses dalga formu incelenir.

Video Analizi

Kare kare analiz, dudak hareketi kontrolü, gölge analizi yapılır.

Görüntü Analizi

Meta veri (EXIF) kontrolü, ışık ve perspektif analizi yapılır.

Deepfake Tespiti

AI tabanlı tespit yazılımları (Deepware Scanner, Microsoft Video Authenticator) kullanılır.

Meta Veri Analizi

EXIF, zaman damgası ve GPS verileri kontrol edilir.

adli bilişim uzmanları veya polis kriminal laboratuvarları daha kesin sonuçlar için profesyonel analizler yapabilir.

*Gönderi ve görsel chatgpt ile oluşturulmuştur.